Mae Newyddiaduraeth Gynhwysol Cymru wedi comisiynu’r IWA i gynhyrchu canllaw i sefydliadau’r cyfryngau ar sut i fod yn gynhwysol wrth recriwtio. Mae’r canllaw yn cyfuno gwaith ymchwil a thystiolaeth o’r diwydiant gan newyddiadurwyr yng Nghymru.
Mewn marchnad gyflogaeth gynyddol ansicr i newyddiadurwyr, gall recriwtio grisialu nifer o’r anghydraddoldebau sy’n nodweddu’r sector heddiw. Gan ddechrau gyda’r rhagdybiaeth bod yn rhaid i newid ddod o’r brig, mae’r canllaw yn gwneud argymhellion ymarferol yn seiliedig ar drafodaethau a gynhaliwyd yn Labordy Datblygu Cyfryngau Cynhwysol o dan arweiniad Inclusive Journalism Cymru a sefydliadau eraill, gan gynnwys yr IWA. Cynhaliwyd hyn yng Nghaerdydd ym mis Medi 2023.
Mae’r canllaw yn tynnu ar drafodaethau, ymchwil ddesg a phrofiad uniongyrchol gyda’r bwriad o fynd i’r afael â rhai o’r heriau strwythurol a wynebir gan newydd-ddyfodiad ym maes newyddiaduriaeth. Mae’n dadlau bod yn rhaid i’r gwaith o newid y cyfryngau i fod yn fwy cynhwysol ddechrau gyda sefydliadau’r cyfryngau eu hunain. Mae angen iddynt ennill ymddiriedaeth y cymunedau y maent am eu gwasanaethau a’u gweld yn cael eu cynrychioli mewn ystafelloedd newyddion. Dim ond trwy weithio’n fwriadol tuag at drawsnewid eu polisïau y gall sefydliadau’r cyfryngau recriwtio a chadw staff yn fwy cynrychioliadol, a dechrau ar y gwaith o feithrin ymddiriedaeth yn y cymunedau y maent yn honni eu bod yn eu gwasanaethu.
Fodd bynnag, dim ond rhan o’r broses yw recriwtio gwell, a bwriad y canllaw yw sefydlu ymagwedd ehangach o wella cynhwysiant a thegwch yn sefydliadau’r cyfryngau.
Dywedodd Marine Furet, Swyddog y Cyfryngau a Chyfathrebu’r IWA a golygydd the welsh agenda, a ysgrifennodd y canllaw yn seiliedig ar sgyrsiau a gynhaliwyd yn y Labordy Cyfryngau Cynhwysol gyda newyddiadurwyr: ‘Rydym yn gobeithio y gall y canllaw hwn fod yn adnodd ymarferol ond hefyd yn ddechrau ar sgwrs am y diwylliant gweithio mewn sefydliadau newyddiaduraeth a’r cyfryngau yn gyffredinol. Ni all newid ddod yn syml o gyflogi ymgeiswyr ‘amrywiol’, ymagwedd docenistaidd sy’n rhoi pwysau annheg ar newydd-ddyfodiaid. Mae’r canllaw hwn yn ein hatgoffa o’r holl gamau y gall cyflogwyr eu cymryd i wneud eu hystafelloedd newyddion yn fannau mwy cynhwysol.’
Dywedodd Silvia Rose, Cyfarwyddwr Newyddiaduraeth Gynhwysol Cymru:
‘Fel sefydliad, rydym yn awyddus i gael effaith hirhoedlog. Rydym yn ceisio ystyried effaith grychdonni ein holl weithredoedd, i wneud yn siŵr bod y buddion yn ymestyn y tu hwnt i brosiectau neu ddigwyddiadau penodol. Mae’r canllaw hwn ar recriwtio yn ganlyniad cadarnhaol pendant o’n Labordy Datblygu Cyfryngau Cynhwysol – a dynnwyd o’i drafodaethau, gan ganolbwyntio ar faterion bywyd go iawn a godwyd yno – ac rydym mor falch o’i ryddhau i’r byd. Mae Marine wedi llunio cyngor sensitif a thrylwyr i helpu recriwtwyr i fod yn fwy cynhwysol, gan atal rhagfarn ac arferion annheg yn y cychwyn. Gobeithiwn fod hyn yn nodi dechrau ar ddiwylliant tecach o ran cyflogaeth yn sector y cyfryngau’
Gallwch ddarllen Recriwtio ar gyfer cynhwysiant: Canllaw i sefydliadau cyfryngau yn Gymraeg yma, yn Saesneg yma