Mewn cydweithrediad ag Oxfam Cymru, mae’r Sefydliad Materion Cymreig yn cyhoeddi adroddiad newydd sy’n dadlau bod yn rhaid i Lywodraeth Cymru gymhwyso lens ffeministaidd i’w pholisi economaidd a chymdeithasol os yw Cymru yn mynd i wynebu heriau’r argyfwng hinsawdd.
Gan bwyso ar drafodaeth bord gron lle clywsom am heriau rhyng-gysylltiedig gofal, cyfiawnder cymdeithasol ac anghydraddoldeb rhywedd, mae’r adroddiad hwn yn cynnig argymhellion i gymhwyso ymagwedd ffeministaidd croestoriadol wrth lunio polisïau ac yn cynnig y dylai Llywodraeth Cymru sefydlu strategaeth economaidd newydd wedi’i seilio ar ystyriaethau economaidd. Er mwyn i Gymru ddod yn economi llesiant, rhaid i’r egwyddorion hynny fwydo i lywodraethu ar bob lefel.
Mae gofal wrth wraidd pob agwedd ar ein cymdeithas ac yn gwneud gweithgareddau economaidd bob dydd yn bosibl, ac eto does dim un o’r mesurau cynhyrchiant traddodiadol, fel Cynnyrch Domestig Gros (GDP), yn cyfrifo ei rôl. Mae hyn yn wendid amlwg wrth i newid hinsawdd a thrychinebau ar raddfa fawr, fel Covid-19, roi mwy o bwysau ar unigolion i ofalu am ei gilydd yn sgil cwymp cyffredinol y system.
Yng Nghymru, mae gofal yn cael ei danariannu. Mae llawer ohono’n cael ei wneud am ddim, a gan fenywod yn bennaf. Mae’r adroddiad newydd hwn yn galw am i ni gymryd y sector ymylol hwn o ddifrif er mwyn creu economi llesiant sy’n gofalu go iawn am bobl a’r blaned. Mae hefyd yn galw am ystyriaeth i fodelau economaidd newydd, gyda dulliau fel Economeg y Doesen Kate Raworth yn cynnig fframwaith gwahanol i feithrin economi Cymru ar gyfer yr 21ain ganrif.
Mae’r adroddiad yn cynnig yr argymhellion canlynol.
- Dylai Llywodraeth Cymru gymhwyso lens seiliedig ar rywedd, gan ymgorffori ystyriaethau o rywedd a gofal ar draws maes llunio polisïau a rhoi polisïau ar waith.
- Dylai Llywodraeth Cymru lunio strategaeth economaidd newydd, gyda gweledigaeth glir ar gyfer yr economi y carai ei gweld yng Nghymru.
- Dylai Llywodraeth Cymru, law yn llaw â Llywodraeth y DU, sefydlu set ehangach o ddangosyddion economaidd sy’n cyd-fynd â’u huchelgeisiau ar gyfer yr economi.
- Dylai Llywodraeth Cymru sefydlu gweithgor i archwilio modelau economaidd amgen a sut y byddent yn gweithio’n ymarferol.
- Dylai trefniadau cyllido ar bob lefel o lywodraeth sicrhau y caiff polisïau sy’n hyrwyddo llesiant, ac sy’n seiliedig ar fodelau cyllid cynaliadwy a’u darparu mewn partneriaeth â’r sector preifat a’r trydydd sector, eu darparu, eu cyflwyno a’u gweithredu.
Gallwch ddarllen yr adroddiad llawn yma.
Syniadau uchelgeisiol, awdurdodol a mentrus.
Ymunwch â ni i gyfrannu at wneud Cymru gwell.